حفاظت از محیط زیست، همپای تولید مستمر نفت و گاز

شرکت ملی نفت ایران با اولویت قرار دادن اصل پیشگیری به جای اصلاح در تمامی فعالیت ها و تصمیم گیری‌های خود طی سال گذشته، توانسته است اقدام های موثری در این حوزه انجام دهد.

در همین راستا ضمن تهیه و ابلاغ راهنماها و دستورالعمل‌های کاری در بخش محیط‌زیست در سطح شرکت ملی نفت ایران با هدف پیاده‌سازی و رعایت الزام‌های زیست‌محیطی حین مراحل ساخت و ساز، حفاری و بهره‌برداری از تأسیسات تولیدی و پشتیبانی و پایش وضعیت محیطی و گزارش دهی میزان آلاینده های هوا، اقدام های دیگری در دستور کار این شرکت قرار گرفته است که از جمله آن ها می توان به برنامه ریزی به منظور بازیافت گازهای ارسالی به مشعل از طریق واگذاری به بخش خصوصی، تشکیل کارگروه "مواد زاید تولیدی" به منظور جلوگیری از آلودگی محیط زیست، مدیریت گازهای آلاینده و جلوگیری از سوزاندن هیدروکربن های زائد در گودال های سوخت، جمع آوری، آبزدایی و شیرین سازی گازهای ترش همراه نفت لایه بنگستان مخازن نفت و تبدیل این گازها به گاز شیرین در کارخانه های گاز و گاز مایع و تولید مایعات گازی (طرح آماک) و استفاده از سیستم های کنترل جامدات و مدیریت پسماند در دستگاه های حفاری اشاره کرد.

در همین زمینه استفاده از دستگاه های فراورش سیار نفت(MOT) و تفکیک گر سیار نفت(MOS) و دستگاه مشعل سبز (Oil Green Burner) جهت پیشگیری از آلودگی هوا و سوزاندن مواد زائد نفتی ناشی از عملیات حفاری چاه های نفت در گودال های سوزا و همچنین برنامه ریزی جهت ارتقاء تصفیه خانه های فاضلاب پالایشگاه های گاز منطقه پارس جنوبی از دیگر اقداماتی است که طی سال گذشته در چارچوب حفاظت از محیط زیست در سطح شرکت ملی نفت ایران و شرکت های تابعه اجرایی شده است.

در عین حال با تصویب تامین اعتبار طرح تدوین دستورالعمل یکپارچه نحوه انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست‌محیطی(EIA) پروژه‌های صنعت نفت در هیأت مدیره شرکت ملی نفت ایران، گام بلند دیگری در مسیر حفظ و صیانت از محیط زیست برداشته شده است.

کاهش ۱۲ درصدی گازهای مشعل و افزایش ۶۵ درصدی فضای سبز

در مجموع، بررسی مهمترین گزارش های مربوط به شاخص های زیست محیطی شرکت ملی نفت در سال ۹۷ (شامل گازهای سوزانده شده، پسماند، نفت ریزی و فضای سبز ) بیانگر روند بهبود عملکرد شرکت ها در زمینه صیانت از محیط زیست با رعایت شاخصه های تولید و نزدیک شدن به استانداردهای ملی در زمینه محیط زیست است.

کاهش ۱۲ درصدی گازهای سوزانده شده نسبت به مدت مشابه سال قبل و کاهش ۴ درصدی پسماندهای تولید شده در شرکت ملی نفت نسبت به مدت مشابه سال قبل از جمله اهدافی است که در سطح شرکت ملی نفت ایران انجام شده است. این در حالی است که در مقطع زمانی مورد بررسی همچنین میزان فضای سبز در شرکت ملی نفت ایران به میزان ۶۵ درصد افزایش یافته است که رقم قابل توجهی است.

شرکت ملی نفت ایران در بخش ایمنی نیز طی سال گذشته فعالیت های قابل توجهی داشته است که از جمله مهمترین آن ها می توان به اجرای پروژه زیر ساختی "آسیب شناسی (Gap Assessment) سیستم مدیریت HSE بر اساس مدل PSM و استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرایند شرکت ملی نفت ایران و همچنین اجرای پروژه ممیزی و ارزیابی بررسی وضعیت نیروی انسانی و تجهیزات، ادوات و ماشین آلات موجود در ایستگاههای آتش نشانی شرکت های تابعه و فرعی شرکت ملی نفت ایران در سطح شرکت ملی نفت ایران اشاره کرد.

تدوین مقررات ایمنی تخصصی شرکت ملی نفت ایران، ایجاد نظام نامه مدیریت حوادث و رویدادهای شرکت ملی نفت ایران، انجام مطالعات ارزیابی ریسک حریق تاسیسات آزادگان شمالی و طرح ساماندهی اطلاعات ایمنی و آتش نشانی در شرکت ملی نفت ایران از دیگر اقدام هایی است که در این حوزه صورت پذیرفته است.

در عین حال ساماندهی وضعیت ایمنی زمینی فرودگاه ها، هلی دک و هلی پورت ها درسطح شرکت ملی نفت، اجرای پروژه تعیین حریم ایمنی تاسیسات، خطوط لوله و چاه ها (بخش خشکی)، اجرای پروژه ممیزی و ارزیابی عملکرد سیستم های ایمنی و آتش نشانی سکوهای نفت و گاز (offshore)، به همراه تدوین راهنمای جامع ایمنی فعالیت های بازرسی فنی و کنترل خوردگی و شناسایی تجهیزات پر ریسک و کانون های خوردگی و ساماندهی فرایند بازرسی فنی و کنترل ریسک های خوردگی از دیگر اقداماتی است که طی سال گذشته در این حوزه انجام شده است.

جمع آوری گازهای مشعل در زادگاه نفت

با اجرای طرح جمع آوری گازهای همراه مشعل در پروژه های بزرگ صنعت نفت که از چند سال گذشته با جدیت در حال پیگیری است، علاوه بر حفظ و نگهداشت محیط زیست، در مصرف مقادیر قابل توجهی از منابع هیدروکربوری نیز صرفه جویی می شود.

در این زمینه اقدام های موثری از سوی شرکت ملی نفت ایران صورت گرفته است. پس از افتتاح فاز دوم طرح جمع آوری گازهای همراه نفت (آماک) در استان خوزستان، بهره‌برداری از مجتمع فرآورش گاز جزیره هنگام در دستور کار قرار گرفت که امکان فرآورش روزانه ۸۰ میلیون فوت مکعب گاز را فراهم ساخت. بهره‌برداری از این مجتمع، ضمن جلوگیری از سوزانده شدن گاز، روزانه بیش از ۷۰۰ هزار دلار صرفه اقتصادی داشته و خدمت ارزشمندی هم برای محیط زیست محسوب می‌شود.

در ادامه اقدام های شرکت ملی نفت ایران در حوزه شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب قرار است ۹۰ درصد از گازهای همراه نفت این مناطق جمع آوری شود؛ برای نیل به این هدف ساخت ۲۳ کارخانه کوچک با تجهیزات کاملا ایرانی در برنامه قرار دارد که گام موثری در اشتغال زایی نیروهای بومی در منطقه به شمار می رود.

پیشرفت فیزیکی قابل توجه پروژه های دیگری همچون ان جی ال های ۳۱۰۰، ۳۲۰۰ و خارگ، پالایشگاه هنگام و بیدبلند ۲ نیز حاکی از آن است که طرح جمع آوری گازهای همراه استان خوزستان به ایستگاه پایانی نزدیک می شود.

در عین حال با امضای یادداشت تفاهم بازیافت و مصرف گاز فلر (مشعل) در یکی از پالایشگاه های پارس جنوبی میان شرکت ملی نفت ایران و دو شرکت دیگر از چندی پیش اجرای طرح ملی جمع آوری گازهای همراه در پارس جنوبی نیز در دستور کار قرار گرفته است. مقرر شده است تا در صورت موفقیت‌آمیز بودن این طرح، از تجربه به دست آمده برای جمع‌آوری گازهای مشعل‌ها (فلر) در اهواز و همچنین مجهز کردن سایر پالایشگاه‌های گاز پارس جنوبی به این فناوری استفاده شود. طبق برنامه‌ریزی انجام شده با شرکت‌های نفت و گاز پارس و مجتمع گاز پارس جنوبی، تا نیمه اول امسال بیش از ۵۰ درصد از فلرینگ پالایشگاه‌های جدید در حال راه‌اندازی کم خواهد شد که موفقیت بزرگی به شمار می رود. همچنین مقرر شده است تا پایان دولت دوازدهم همه مشعل‌های اصلی خاموش شده و از سوختن گازهای همراه نفت جلوگیری شود.

ادامه دارد...