سرپرست مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت گفت: ایران هم اکنون در قیاس با عراق، عربستان، ترکیه و کشورهای جنوبی حاشیه خلیج فارس هم اکنون از نظر علم و فناوری در رتبه بالاتری قرار دارد.
ابراهیم علوی طالقانی در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی شرکت ملی نفت ایران ضمن گرامیداشت چهلمین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، باور به دانایی و دانایی محوری و حل مسائل با رویکرد دانشی را مهمترین تفاوت موجود در حوزه پژوهش و فناوری در دوران حاضر نسبت به دوران قبل از انقلاب خواند و گفت: میزان دانایی و اشراف بر موضوعات حوزه بالادستی نفت در این دو دوره به هیچ وجه قابل قیاس نیست.
وی ادامه داد: ایران هم اکنون در حوزه فناوری و دانایی محوری در جایگاه بالاتری نسبت به کشورهای منطقه قرار دارد و قادر به انجام مدلسازی های مفهومی، طراحی های پایه و حتی صدور خدمات فنی و مهندسی است در حالی که پیش از انقلاب، ایران تنها یک اپراتور خوب بود که الیته شاید لازمه آن دوران بود.
علوی طالقانی با اشاره به شکل گیری مدیریت پژوهش و فناوری در سال ۱۳۷۹، گفت: شکل گیری این مدیریت، مهمترین اقدامی است که طی این سال ها در حوزه دانایی محوری و پذیرفتن پایه های علمی انجام شده این در حالی است که پیش از این فعالیت های پژوهشی از سوی مراکز خدمات آزمایشگاهی ارائه می شد.
وی افزود: مهمترین ماموریت پژوهش و فناوری، توسعه امر پژوهش در کشور و ایجاد زیرساخت های لازم است زیرا ریشه های علمی در درون ساختمان های اداری نفت نیست بلکه در مجموعه کشور و دانشگاه ها به عنوان مهمترین رکن و مرکز اصلی پژوهش نهفته است که نیاز به رسیدگی و تحقیق دارد.
علوی طالقانی توسعه زیرساخت ها در مجموعه های پژوهشی و مراکز تحقیقاتی- دانشگاهی کشور، ایجاد انستیتوها و دانشکده های نفت، تجهیز آزمایشگاه ها، پرورش دانشجویان، جهت دهی به پایان نامه های تحصیلات تکمیلی، استفاده از ظرفیت های علمی و سوق دادن این ظرفیت ها به سمت مسائل و چالش های موجود در حوزه نفت را از جمله اقدام های مدیریت پژوهش و فناوری برشمرد.
وی اظهار کرد: کشوری که پیش از این فارغ التحصیل مهندسی نفت نداشتو مهندسان شیمی به جای مهندسان نفتی کار می کردند، امروز دارای دانشکده های متعدد مهندسی نفت و فارغ التحصیلان این رشته است. حتی برخی اساتید برای گذراندن دوره های مهندسی نفت از سوی شرکت ملی نفت ایران بورسیه شدند و اکنون همان ها در دانشکده ها و انستیتوها تدریس می کنند.
علوی طالقانی با اشاره به همزمانی توسعه امر پژوهش و شکل گیری باور به علم و فناوری در مدیران عملیاتی صنعت نفت، گفت: نتیجه این ارتقا باوری و علمی این است که ایران هم اکنون در قیاس با عراق، عربستان، ترکیه و کشورهای جنوبی حاشیه خلیج فارس هم اکنون از نظر علم و فناوری در رتبه بالاتری قرار دارد.
به گفته وی، مدیریت پژوهش و فناوری بعد از ایجاد زیر ساخت های علمی در دانشگاه ها، در نیمه دوم دهه ۸۰ اجرای پروژه های کاربردی را در دستور کار قرار داد. نتیجه این رویکرد جدید، امضا قرارداد ۱۶ آیتمی با جهاد دانشگاهی بود که در سال ۱۳۸۸ به خلق ۱۴ فناوری منجر شد که اخیرا از ۱۰ فناوری با حضور معاون اول رئیس جمهوری رونمایی شد. از این ۱۰ فناوری جدید، ۷ مورد مربوط به حوزه نفت بود.
علوی طالقانی افزود: پژوهش و فناوری نفت در سال ۱۳۸۹ نیز در ارزیابی های R&D با اختلاف زیاد، موفق به کسب رتبه نخست کشور شد که دلیل برتری نفت ایجاد شبكه های فناوری منطقه ای بین دانشگاه ها و شرکت های عملیاتی بود. به عنوان مثال دانشگاه شیراز و شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی یک شبکه فناورانه تشکیل دادند. این شبکه در شهرها و مناطق نفتی مختلف با دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی ایجاد شده است.
وی دوره سوم ایجاد تحول در حوزه پژوهش و فناوری را سال ۱۳۹۳ و با آغاز اجرای پروژه های بلند مدت و هدفدار اعلام کرد و گفت: در این برهه زمانی، وزیر نفت و وزیر علوم تفاهمنامه ای مبنی بر اعطا صفر تا صد فعالیت های پژوهشی میدان های نفتی به دانشگاه ها را امضا کردند. در واقع زیرساخت های پژوهشی در مراکز تحقیقاتی، علمی و دانشگاهی به حدی از توان رسیده بود که بتوانند قرادادهای ۱۰ ساله ببندند و مشاور فناوری صنعت نفت باشند.
علوی طالقانی افزود: تغییر رویکرد ایجاد شده در حوزه خرید کالا نیز از دیگر پیشرفت های حاصل شده در این دوران چهل ساله است. سازندگان ایرانی از مهندسی معکوس به جایی رسیده اند که اکنون خود می توانند طراحی کنند و واحد مهندسی و ساخت دارند. ساخت ۱۰ قلم کالای پرمصرف صنعت نفت با تاکید بر تولید انبوه و فن آور بودن نیز از دستاوردهای حاصل شده است.
وی با بیان اینکه اجرای فعالیت های پژوهش و فناروی با محوریت نقشه جامع علمی کشور و سیاست های اقتصاد مقاومتی پی ریزی می شود، اظهار کرد: با جمع بندی و پالایش نیازهای پژوهشی شرکت های تابعه، ۷۹ چالش شناسایی شده که برای رفع آنها در حال برنامه ریزی و اجرای فعالیت های پژوهشی و تحقیقاتی هستیم.
به گفته طالقانی، مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران در راستای عمل به اهداف طرح ریزی شده هم اکنون با تمام مدیریت های ستادی شرکت نفت، شرکت های تابعه، معاونت های ستادی وزارت نفت، وزارت علومف جهاد دانشگاهی، معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری، سزامان برنامه و بودجه، دانشگاه ها، انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت و شرکت های دانش بنیان در حال تعامل و همکاری است.